Poslanikova a.s. dzamija u Medini
Poslanikova džamija u Medini je drugo najsvetije mjesto u islamu.Ova džamija je druga najveća džamija na svijetu (odmah poslije Velike džamije u Mekki). Zelena kupola iznad džamije, ispod koje se nalazi mezar Poslanika Muhammeda s.a.v.s. izgrađena početkom 12. vijeka. Područje u džamiji između poslanikovog a.s.,mimbera i njegovog Mezara se zove Er Revda El Mutahara (Dženetska bašča).
Ovako je nazvana na osnovu vjerodostojnog hadisa “Prostor između moje kuće i mog mimbera je jedna od dženetskih bašči“ Ovaj hadis prenose i Buhari i Muslim od Abu Hurejre. Džamija je izgrađena uz kuću Muhammeda a.s. na mjestu gdje se doselio nakon Hidžre u Medinu 622. godine po Isa a.s. (1. god. po Hidžri). Originalna džamija je bila bez krova i imala je dimenzije 30 m x 35 m. Zidovi su građeni od mješavine slame i blata. U džamiju se ulazilo kroz troja vrata Babus Rahman na jugu, Babus Džibril na zapadu i Babus al-Nisa na istoku. Osnovni plan ove džamije je prihvaćen kod izgradnje drugih džamija širom svijeta. Molitva se obavljala u zasjenjenom području na jugu, a prvi mihrab je bio okrenut prema sjeveru u pravcu Kudsa (Jerusalema). Kada je stigla naredba od Allaha dž.š. da se kibla okrene prema Mekki džamija je reorjentirana prema jugu. U to vrijeme ova džamija je služila kao središte zajednice, sud i vjerska škola. Sedam godina kasnije (629 AD / 7 AH), zbog sve većeg broja muslimana džamija je proširena i njena površina je tada udvostručena. Nakon preseljenja Muhameda a.s na Ahiret islamski vladari nastavili su širiti i uljepšavati džamiju. Umejdski Kalifa Al-Walid ibn Abd al-Malik (705-715) je 707. godine, renovirao i znatno povećao džamiju sjedinivši je sa mezarom Muhammeda a.s. Džamija je dobila dimenzije 100 x 300 m. Novi zidovi su izgrađeni na kamenim temeljima sa krovom od tikovine koji je stajao na kamenim stupovima. Zidovi džamije su bili ukrašeni mozaicima slični onima koje se i danas mogu vidjeti u poznatoj Umejdskoj džamiji u Damasku ili Al Aksa džamiji u Jeruzalemu koje je izgradio isti kalifa. Dvorište je bilo okruženo galerijom sa četiri strane, a izgrađene su i četiri munare na uglovima džamije. Abesidski kalifa al-Mahdija (775-785) između 779. i 781. godine je proširio sjeverni dio džamije te je također dodao 20 novih vrata na džamiji,: osam na istočnoj, 8 na zapadnoj i 4 na sjevernoj strani džamije.
Za vrijeme vladavine Memluka sultan Kalawun, je podigao kupolu iznad mezara poslanika s.a.v.s kao i fontanu ispred ulaza Babus Salam. Sultan Al-Nasir Muhammed je obnovio četvrti munare koja su uništene nakon udara groma 1481. kada je uništen i veliki dio džamije.
Sultan Keitbaj obnavlja i proširuje istočnu i zapadnu stranu džamije.
Osmanski sultani koji su vladali Medinom od 1517. pa sve do Prvog svjetskog rata su također ostavili svoj trag na Poslanikovoj džamiji. Sultan Sulejman Veličanstveni (1520-1566) je obnovio zapadne i istočne zidove džamije i izgradio minaret na sjevero-istočnoj strani poznat kao Sulejmanija. On je dodao novi mihrab (al-Ahnaf) pored mihraba Muhammeda a.s. (al-Shafi’ijah) te izgradio novu kupolu iznad mezara Muhammeda a.s.
Za vrijeme vladavine Osmanskog sultana Abdul Medžida (1839-1861), džamija je u potpunosti renovirana s iznimkom mezara Muhammeda a.s. tri mihraba, mimbera i Sulejmanija minareta. Širina prostora za molitvu na južnoj strani je udvostručena i prekrivena malim kupolama jednake veličine Kupole su ukrašene Kur’anskim Ajetima i stihovima iz Kaside al-Burda (pjesma Mantle), poznate pjesme iz 13. vijeka, koju je napisao veliki Arapski pjesnik Busiri. Zid okrenut prema Kibli bio je prekriven glaziranim pločicama na kojima su kaligrafski ispisani Kur’anski Ajeti.Prostor za molitvu i dvorište su popločani mramorom i crvenim kamenom te je izgrađen i peti minaret (al-Majidija), na zapadnoj strani džamije.
Nakon osnutka Kraljevine Saudijske Arabije 1932. godine džamija je rekonstruisana u nekoliko navrata. Godine 1951. Kralj Ibn Saud (1932-1953) naredio je rušenje objekata oko džamije da bi se napravilo mjesta za novo istočno i zapadno krilo džamije. Nova krila su izgrađena na betonskim stupovima sa ukrašenim lukovima i bakrenim prstenovima. Sulejmanija i Majidija minareti su zamijenjeni sa dva minareta u stilu iz perioda vladavine Memluka. Izgrađene su i dvije nove munare na sjeveroistočnoj i sjeverozapadnoj strani džamije. Uz zapadni zid džamije izgrađena je knjižnica u kojoj su pohranjeni povijesni primjerci Kura’na i drugih islamskih tekstova.
1973. godine Saudijski kralj Feisal bin Abdul Aziz je naredio izgradnju privremenog prostora za molitvu na zapadnoj strani džamije, a zbog sve većeg priliva vjernika 1981. godine, stara džamija je bila okružena potpuno novim molitvenim prostorom i njena površina je povećana za oko 5 puta.
Najnovije renoviranja džamije je urađeno za vrijeme vladavine kralja Fahda i od tada džamija sa dvorištem zauzima površinu od oko 350.000 m². Džamija ima pravokutni oblik i raskošno je ukrašena višebojnim mramorom i kamenom. Stupovi su izrađeni od bijelog mramora sa mesinganim kapitelima na kojima stoje lukovi izgrađeni od crnog i bijelog kamena. Na postolju svakog stuba se nalaze rešetke kroz koje se sistemom za klimatizaciju regulira temperatura unutar džamije. Od deset minareta koliko ih danas džamija ima šest su viša od 100 m. Džamija ima 85 vrata i 27 pokretnih kubeta, koja se otvaraju poslije ikindija namaza. Kontrola unutar džamije se vrši uz pomoć 543 kamere sa usmjerenim mikrofonima, a ozvučenje sačinjava 256 pojačala i oko 3500 zvučnika. U džamiji su izgrađene i dvije velike biblioteke te podzemni parking na dva nivoa u kojem se može parkirati 4444 vozila. U dvorištu džamije su postavljeni sklapajući suncobrani tako da se i taj prostor koristi za molitvu. U džamiji danas u normalnim uslovima može klanjati istovremeno 700.000 ljudi, dok za vrijeme Ramazana i Hadždža taj broj poraste i do 1.000.000.
Srce džamije Er Revda El Mutahara se od ostalog dijela džamije razlikuje i po tome što su u njoj čilimi zelene boje za razliku od crvenih čilima kojim je pokriven sav ostali prostor džamije.
U Revdu se ulazi kroz ulaz Babus Selam a izlazi se na izlaz Al Bakki prema mezarju Dženetul Bakiu gdje se nalaze mezari Poslanikove a.s. porodice i većine ashaba.
Hazreti Poslanikov a.s. mihrab, ujedno je i najstariji. Današnja forma mihraba je iz turskog perioda,ali tačno na mjestu gdje je Alejhisselam predvodio namaz. Mjesto gdje je činio sedždu pod samim je mihrabom. Mjesto za sedždu ustvari je na mjestu gdje stajaše njegove mubarek noge.
Mihrab hazreti Osmanov, r.a.,nalazi se oko 10 metara ispred Alejhisselamova mihraba, u samom pročelju džamije.Mihrab sultana Sulejmana, podignut u 16. stoljeću. Nalazi se oko 20 metara desno od Poslanikova, a.s., mihraba.
About the Author
